Transformator unit 1

Terug naar de index

Als we in een kristalontvanger een detector kring gebruiken met een zeer hoge Q factor, dan heeft de parallel weerstand van de kring ook een zeer hoge waarde.
De impedantie waarmee we de kring belasten moet ook ongeveer die waarde hebben.

Voorbeeld: een kring heeft bij 1000 kHz een Q van 1200, en de inductie van de detector spoel is 0,2 mH.
De parallelweerstand (Rp) van de kring heeft dan een waarde van Rp= 2.pi.f.L.Q= 1,5 M.Ohm (Mega-Ohm).
Bij andere frequenties is de waarde van Rp weer anders omdat de waarde van f en Q dan anders zijn.

De hier beschreven transformator unit heeft een ingangsimpedantie van 1,62 M.Ohm en is dus zeer geschikt voor het belasten van hoge Q kringen in kristalontvangers.
Ik heb er een aparte unit van gemaakt, zodat hij inzetbaar is voor diverse kristalontvangers, en ook omdat ik van de speciale ingangstransformator (Tr1) maar één exemplaar heb.

Transformator unit 1

Transformator unit met een ingangsimpedantie van 1620 k.Ohm.
En een uitgangsimpedantie van 16 Ohm.

De grote transformator links is Tr1, de andere is Tr2.
Afmetingen van de unit: 18x11x10 cm.

 

De transformator unit is opgebouwd met twee transformatoren.

Transformator Tr1 is afkomstig uit een hoogspannings voedingsapparaat Merk "Simco Nederland b.v." en typenummer A257C1-6.
De trafo heeft een primaire spoel welke op 220 Volt 50 Hz werd aangesloten via een 910 Ohm serieweerstand
De secundaire spoel geeft dan een spanning van 7 tot 8 kilo-Volt bij 2.5 mA.
Deze secundaire spoel heeft dus een zeer hoge impedantie.

In mijn transformator unit ga ik het ingangssignaal juist insturen op de secundaire spoel van Tr1, en de primaire spoel van Tr1 word verbonden met Tr2.
De primaire en secundaire spoel zijn dus van functie gewisseld, en Tr1 werkt nu dus als omlaag transformator.

Van transformator Tr1 heb ik bij diverse belastingsweerstanden de volgende eigenschappen gemeten:
-ingangsimpedantie
-frequentie bereik (-3dB).
-rendement.
Een meetmethode voor voor deze metingen vind je hier.
De resultaten zijn staan in de volgende tabel:

Belastingsweerstand 
Ohm
Ingangsimpedantie 
kilo-Ohm
Frequentie bereik 
-3 dB (Hertz)
Rendement
68 524 140-4600 0,733
100 730 150-4500 0,808
150 980 150-4120 0,806
220 1338 150-3400 0,794
330 1815 160-2700 0,761

Achter Tr1 heb ik een tweede transformator (Tr2) geplaatst welke de spanning en daarmee ook de impedantie nog verder omlaag transformeert.

Tr2 is een audiotransformator voor 100 Volt luidspreker systemen.
Het merk is Adastra en typenummer 952.446.
Van de primaire spoel gebruik ik de 40 watt aansluiting welke een impedantie heeft van 250 Ohm.
De uitgangsimpedantie van Tr2 is 8 of 16 Ohm, ik gebruik de 16 Ohm aansluiting.

De complete transformator unit heeft de volgende eigenschappen:
Ingangsimpedantie: 1620 k.Ohm
Uitgangsimpedantie: 16 Ohm
Frequentiebereik (-3 dB): 150--2700 Hz.
Verhouding ingangsspanning / uitgangsspanning:  377
Rendement: 0,71

De weerstand en condensator in het schema zijn toegevoegd om de gelijkstroomweerstand van de unit ongeveer gelijk te maken aan de ingangsimpedantie, dit is belangrijk om geluidsvervorming te voorkomen bij de ontvangst van sterke stations.
Over de condensator kunnen we een gelijkspanning meten, welke de sterkte van het ontvangen station weergeeft, gebruik hiervoor wel een voltmeter met een weerstand van minstens 10 M.Ohm.

De massa aansluitingen van alle spoelen en de ijzerkern van Tr1 zijn met elkaar verbonden, dit voorkomt het oppikken van brom.

Bij deze opstelling (secundaire spoel van één transformator verbonden met de primaire van een andere transformator), moeten we de rendementen van de twee transformatoren met elkaar vermenigvuldigen om het rendement van de totale unit te krijgen.

Als ik op de uitgang van deze transformator unit een driver unit aansluit, dan heb ik aan een ingangsspanning van 1mV top-top op de transformator unit voldoende om een 1 kHz test toon goed te kunnen horen. 


We kunnen de transformator unit ook nog steeds als omhoog transformator gebruiken, door b.v een signaal generator aan te sluiten op de uitgang.
Dit is erg gevaarlijk, want de spanning aan de ingang van de transformator unit kan nu makkelijk oplopen tot enkele duizenden volts.
Maar voor experimenten kan dit soms handig zijn, daarom heb ik voor de 4n7 condensator een 4kV exemplaar genomen, zodat hij niet zo makkelijk stukgaat.

Terug naar de index