Kristaloortelefoontjes

Terug naar de index

Het simpelste is om in een kristalontvanger als luidspreker een kristaloortelefoontje te gebruiken.
De eigenschappen zijn:

-Gevoeligheid
De gevoeligheid van kristaloordopjes is redelijk goed
Klik hier om een vergelijking in gevoeligheid te zien met andere speakers.
Bij lage audiofrequenties (onder 1 kHz) neemt de gevoeligheid echter wel snel af.
Ook bij hogere frequenties neemt de gevoeligheid weer af.

-Geluidskwaliteit
De geluidskwaliteit van een kristaloortelefoontje is niet erg goed, er is weinig weergave van lage tonen.

-Impedantie
De gelijkstroomweerstand van een kristaloortelefoontje is erg hoog (meer dan 20 Mega Ohm).
Voor audiofrequenties wordt de impedanties bepaald door de capaciteit van het oortelefoontje.
De capaciteit is doorgaans zo'n 500 pF
Met ze formule: Impedantie (Z)= 1/(2.pi.f.C) kunnen we de impedantie bij een bepaalde audiofrequentie uitrekenen.

Hierbij is
Z = impedantie in Ohm.
pi = 3,14
f = frequentie van het audiosignaal in Hertz
C= capaciteit van het oortelefoontje in Farad.

Met 500 pF komen we uit op Z= 318 k.Ohm bij 1000 Hz, en Z= 106 k.Ohm bij 3000 Hz.
Hoe hoger de audiofrequentie hoe lager de impedantie.

Parallel aan het kristaloortelefoontje moet altijd een weerstand geschakeld worden, deze zorgt ervoor dat de stroom welke door de diode gelijkgericht wordt ook weer terug naar massa kan vloeien. Als we dat niet doen dan laadt de oortelefoon zich op met een bepaalde gelijkspanning, en vervolgens zal er geen geluid meer uit komen.
De capaciteit van het oortelefoontje vormt samen met parallelweerstand een laagdoorlaatfilter, met een doorlaatfrequentie van f=1/(2.pi.R.C).
Als we als weerstand R=100 k.Ohm nemen en de capaciteit van de kristaloortelefoon is 500 pF dan krijgen we een laagdoorlaatfilter met een doorlaat frequentie tot 3200 Hz. Dat is een bruikbare waarde.
Een hogere weerstandswaarde geeft een lagere doorlaatfrequentie en een slechtere geluidskwaliteit.

Een deel van de audio- energie zal in de weerstand verloren gaan, en komt niet in het oortelefoontje.
Hoe lager de weerstandswaarde des te meer energie gaat er verloren.

Aansluitschema
kristaloortelefoon.

-Betrouwbaarheid
Een veel voorkomend probleem met kristaloortelefoontjes is dat het geluid tijdens het luisteren ineens wegvalt. Dit heeft te maken met opwarming van het speakertje (in je oor), soms gaat hij het weer een tijdje doen als je er een tik tegen geeft. Maar verder is er aan dit probleem niet zoveel te doen

 

Kristaloortelefoontje

Binnenin zit een plaatje piëzokristal, dit verbuigt als je er spanning opzet.
Als je er een audiosignaal opzet, geeft het geluid.

 

Terug naar de index